İNSANIN SAPMA NEDENLERİ

 

İNSANIN SAPMA NEDENLERİ

1-Vahyi unutmak ve terketmek “O gün, zalim kimse, ellerini ısırarak "Ah keşke, resulle birlikte bir yol tutsaydım. Yazıklar olsun bana, ne olurdu da filanı dost edinmeseydim. Andolsun, zikir bana geldikten sonra beni  (Kur’ân'dan) saptırdı. Şeytan insanı yüzüstü bırakandır." der. Resul de "Rabbim! Kavmim, bu Kur’ân'ı terk edilmiş (işlevsiz) olarak bıraktı.” der.  (25/27-30)

2- Aklı kullanmamak: “Rabbin dileseydi, yeryüzündekilerin tümü, topluca iman ederdi. Böyleyken onlar mümin oluncaya kadar insanları sen mi zorlayacaksın? Allah'ın izni olmadan hiçbir kimsenin iman etmesi mümkün değildir. O, aklını kullanmayanların üzerine iğrenç bir pislik bırakır.” (10/99-100)

3- Şımarmak-refah içinde olmak: "Gerçek şu ki, Karun, Musa'nın kavmindendi, ancak onlara karşı azgınlaştı. Biz,ona öyle hazineler vermiştik ki, onun anahtarları birlikte taşımaya davranan güçlü bir topluluğa ağır geliyordu. Hani kavmi ona demişti ki 'Şımararak sevinme, çünkü Allah, şımararak sevince kapılanları sevmez." (28/76)

4-Zanna uymak: "Yeryüzünde olanların çoğunluğuna uyarsan, seni Allah'ın yolundan saptırırlar. Onlar ancak zanna uyarlar ve onlar ancak zan ve tahminle yalan söylerler."(6/116)

5-Kendini yeterli görmek(istiğna): "Hayır, gerçekten insan kendini yeterli gördüğünden azar." (96/6-7)

6- Büyüklenmek (istikbar): "Hayır, benim ayetlerim sana gelmişti, fakat sen onları yalanladın, büyüklüğe kapıldın ve kafirlerden oldun."(39/59)

7- Hevaya uymak: "Ey Davud, gerçek şu ki, biz seni yeryüzünde bir halife kıldık. Öyleyse insanlar arasında hak ile hükmet, istek ve tutkularına (hevaya) uyma; sonra seni Allah'ın yolundan saptırır. Şüphesiz Allah’ın yolundan sapanlar, hesap gününü unutmalarından dolayı onlar için şiddetli bir azap vardır."(38/26)

8- İnsanlara körü körüne bağlanmak: "Onların yüzlerinin ateşte evirilip çevrileceği gün, derler ki:'Eyvahlar bize, keşke Allah'a itaat etseydik ve elçiye itaat etseydik. Ve dediler ki: 'Rabbimiz, gerçekten biz, efendilerimize ve büyüklerimize itaat ettik, böylece onlar bizi yoldan saptırmış oldular. Rabbimiz onlara azaptan iki katını ver ve büyük bir lanet ile lanet et."(33/66)

9- Çoğunluğa uymak:  "Yeryüzünde olanların çoğunluğuna uyacak olursan, seni Allah'ın yolundan saptırırlar. Onlar ancak zanna uyarlar ve ancak zan ve tahminle yalan söylerler." (6/116)

10- Atalar dini: Geleneğin dokularına örülen her bilgiyi sağlam olarak görmek de sapma sebeplerindendir. Mevcudun korunmasında ısrar eden anlayış, "Allah'ın indirdiğine uyun" çağrısına karşılık, "Atalar dininin izleyicileri" olduklarını öne sürmektedirler.  “Ne zaman onlara "Allah'ın indirdiklerine uyun." denilse, onlar "Hayır, biz atalarımızdan gördüğümüz şeye uyarız." derler. Ya ataları akıllarını kullanmamış ve doğru yolu bulamamışlarsa? (2/170) (Bakınız: 5/104, 21/52, 53,54, 31/21)

11- İnsanın yapısı:  İnsan cedelcidir. (18/54), cahildir(33/72), acelecidir(49/6), bilgisi olmadığı şeyleri konuşur (3/66,17736), anlamadan bir şeyi yalanlar (27/84).