NEBE SURESİ VE YORUMU
NEBE SURESİ
VE YORUMU
Surenin
konusu; bir bütün olarak insanın ebedi saadetidir. Yeniden diriliş hakikatini
eşsiz bir belağatla ele alır.[1]
Ayet
sonlarında verilen referanslar ayetleri ayetlerle açıklamaya yöneliktir.
HESAP GÜNÜ
UYARISINI ALAYA ALAN MÜŞRİKLERE UYARI
Rahmân ve
Rahîm olan Allah’ın adıyla
1. Birbirlerine neyi soruyorlar?
2. 3. Hakkında
ayrılığa düştükleri o büyük haberi mi?
[22/69; 38/67-68]
4. Hayır! Yakında bilecekler. [38/87-88; 7/7]
5. Hayır, hayır! Yakında bilecekler. [41/53]
1-5.
ayetlerin mesajları: Allah, Nebe sûresinin ilk ayetlerinde, "kıyâmet"
anlamında "Büyük Haber"in konu edinmektedir. Gerçeği yakın bir
gelecekte dünyada veya ölümleri anında ve sonrasında mahşerde fark edecekleri
vurgulanmaktadır.
KAİNATTAKİ
İLAHİ NİMETLERİN TEVHİDE DELALETİ
6. Biz, yeryüzünü bir döşek kılmadık mı?
7. Dağları da birer kazık? [79/32; 88/19]
8. Sizi çiftler halinde yarattık. [4/1; 30/20; 35/11; 51/49]
9. Uykunuzu bir dinlenme yaptık.
10. Geceyi bir örtü yaptık.
11. Gündüzü de geçim zamanı kıldık.
12. Sizin üstünüzde sapasağlam yedi (gök) bina ettik, [2/29;
17/44;23/86; 41/12; 65/12;71/15;]
13. Bir de ışık saçan kandil var ettik.
14. Yoğunlaşmış bulutlardan şarıl şarıl bir su indirdik,
15. 16. Onunla
taneler, bitkiler ve iç içe geçmiş bahçeler bitirip çıkaralım diye.
6-16.
ayetlerin mesajları: Allah, "yakından uzağa, somut tan soyuta" giden
çeşitli anlatım metotlarını kullanarak,
insanı inanmaya çağırmaktadır. Allah sadece "inanın" diyerek dine
çağırmıyor. Allah, iman için gerekli bilgi altyapısını hazırlayıp ondan sonra
çağrı yapıp insanı aklını kullanarak imanın kapısına getiriyor. Allah kâinat
kitabını okumaya çağırıyor. Kâinat kitabındaki ihtişamı gözlemleyenlerin,
Allah'a kulluk yapma bilincinin ileri düzeylere çıkması amaçlanıyor. Allah, yeniden
diriltilmeye inanmayanlara; yeryüzünün ve dağların yapısını, insanların çifter
yaratılışını, uyku, gece ve gündüzün insan için anlamlarını hatırlattıktan sonra,
göklerin yedi kat oluşunu, güneşi, yağmurları, bitkileri ve bahçeleri düşünen
bütün insanların önüne sermektedir.
MÜŞRİKLERİN
HESAP GÜNÜNDE KARŞILAŞACAKLARI CEZA
17. Ayırma günü, belirlenmiş bir vakittir. [77/38; 30/14]
18. Sûra üfürülüp bölükler halinde geldiğiniz gün, [39/68; 69/13]
19. O sırada gök açılır, çeşitli kapılar oluşur.
20. Dağlar yürütülür, serap haline gelir.
17-20.
ayetlerin mesajları: Kâinattaki bütün bu yaratılışların bir amacı vardır.
Büyük bir pazar yerine benzeyen kâinatın pazar bittikten sonra sergilerin
kaldırılıp son saatin gerçeklemeye başlayacağını sura üfürülüp dağların serap
haline gelmeye başlamasıyla giriş yapılıyor.
21. Cehennem bir gözetleme yeridir; [79/36]
22. Azgınlar için bir dönüş yeri olarak,
23. İçinde çağlar boyu kalacaklardır.
24. Orada ne serinlik tadacaklar ne de bir içecek;
25. Yalnızca yakıcı bir sıcaklık ve koyu bir karanlık,
26. Yaptıklarına uygun bir ceza olarak.
27. Çünkü onlar, hesaba çekileceklerini ummuyorlardı.
28. Ayetlerimizi yalanladıkça yalanlıyorlardı.
29. Oysa biz, her şeyi yazıp kaydetmiştik. [50/17; 80/11-12; 54/52, 53]
30. Şimdi tadın. Size artık azaptan başkasını artırmayacağız. [1/88]
21-30. ayetlerin
mesajları: Cehennemin kimlerin dönüş yeri olacağı ve cehennemin nasıl bir
yer olduğu anlatılıyor.
MÜMİNLERİN
ÖZELLİKLERİ
31. Gerçek şu ki, muttakiler için kurtuluş vardır;
32. Nice bahçeler ve üzüm bağları,
33. Birbirine denk üzüm taneleri,
34. Dopdolu kadehler.
35. Cennette ne boş bir söz ne de bir yalan işitirler. [37/47; 52/23;
56/25]
31-35.
ayetlerin mesajları: Bu ayetlerde Kur'ân'ın, konulan çifterli anlatma metodu "mesânîlik" özelliği gereği, Allah
sözü muttakilere getirmekte ve onlara sunulacak çeşitli nimetleri saymaktadır.
HESAP GÜNÜ VE
MÜŞRİKLERİN SON PİŞMANLIKLARI
36. Rabbinden bir karşılık olarak, hesap edilmiş bir bağıştır.
37. O; göklerin, yerin ve ikisi arasındakilerin Rabbidir, Rahmân'dır. Hiç
kimse O’na karşı söz söyleme hakkına sahip değildir.
36-37. ayetlerin
mesajları: Bütün bu ve benzer ödüller Allah'ın sınırsız ve tastamam ikramı
olarak sunulacaktır. Çünkü O göklerin, yerin ve ikisi arasındaki bütün
varlıkların Rabbi, aynı zamanda merhametin de kaynağı anlamında Rahmân olan
Allah'ın muti kullarına kulluklarının karşılığını vermek için cenneti
yaratacaktır.
38. O gün ruh (:Cebrail) ve
melekler saf saf olurlar. Rahmân'ın izin verdiğinden başkası konuşamaz, konuşan
da doğruyu söyler. [19/17; 53/26; 20/108-109; 97/4]
39. İşte bu, hak gündür. O halde dileyen Rabbine varan (bir yol)
tutsun. [73/29; 74/54-55; 76/29; 80/11-12; 81/27-28; 69/1-3, 18]
40. Biz sizi yakın bir azap ile uyardık. Kişinin önceden kendi
elleriyle gönderdiklerine baktığı gün, kâfir: "Keşke ben toprak
olsaydım." diyecektir. [80/10-12]
38-40.
ayetlerin mesajları: Artık sözün bittiği yere gelinmiştir. İşte inançsızların
yalanladığı ahiret günü gelip çatmıştır. Rabbine varan yol tutan bahtiyar
olacak, tutamayan gerçeği görünce toprak olmak isteyecek.
Özetle: Kur’an’ın
eşsiz bir üslubu var. Bir soruyla başlıyor. Yeryüzü, uyku, gece- gündüz,
gökyüzünden sonra, ayırma günü cehennem ve cennet manzaralarını veriyor. Sonra
da gökler yer ve ikisi arsındakilerin Rabbi olduğu gerçeğiyle noktalayıp sonra
sizi uyardık diyor. Yani insanı yeryüzünde ve gökyüzünde gezdirip aklın önüne
güzel bir sergi açıyor. Sonra kararı yine insana bırakıyor. Sonuç ise hakikati
inkâra şartlanmış insanın “keşke toprak olsaydım” sözüyle bitiriyor.
Yorumlar
Yorum Gönder